ΑΟΡΤΙΚΑ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΙ

Το ανεύρυσμα αορτής αποτελεί μια σοβαρή πάθηση, η οποία μπορεί να προκληθεί εξαιτίας της υψηλής πίεσης ή λόγω μιας σειράς από άλλους παράγοντες. Ανάλογα με το είδος του ανευρύσματος και την κατάσταση του εκάστοτε ασθενή, ο καρδιοχειρουργός είναι εκείνος που θα αποφασίσει αν η εγχείρηση αποτελεί την ενδεδειγμένη θεραπεία προκειμένου να επανέλθει το προσδόκιμο ζωής στα φυσιολογικά επίπεδα.
 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΟΡΤΗ;

Η αορτή είναι το μεγαλύτερο αγγείο του σώματος, το οποίο ξεκινά από την περιοχή του θώρακα εκτείνεται μέχρι την περιοχή της καρδιάς και μεταφέρει το οξυγονωμένο αίμα από την καρδιά προς το υπόλοιπο σώμα. Το κομμάτι της θωρακικής αορτής αφορά το τμήμα εκείνο της αορτής το οποίο περνάει μέσα από τον θώρακα.
 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ;

Το ανεύρυσμα αορτής συμβαίνει όταν η αορτή μεγαλώσει σε διάμετρο. Ο κίνδυνος που υπάρχει στην περίπτωση του ανευρύσματος της αορτής είναι ότι μπορεί να σπάσει (ραγέν ανεύρυσμα), με αποτέλεσμα ο ασθενής να αιμορραγήσει. Ο δεύτερος κίνδυνος που υπάρχει είναι το γεγονός πως μπορεί να σκιστεί το τοίχωμα του ανευρύσματος (διαχωρισμός αορτής) και να μην έχει τη σωστή ροή το αίμα, οδηγώντας έτσι σε ισχαιμία (έλλειψη ροής αίματος) σε ζωτικά όργανα του σώματος.
 

ΟΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΤΩΝ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑΤΩΝ

Τα ανευρύσματα, ανάλογα με το σημείο της αορτής, διακρίνονται σε:

• Ανευρύσματα θωρακικής αορτής ή και ανιούσης θωρακικής αορτής, κατά μήκος δηλαδή του σημείου της αορτής το οποίο διέρχεται από την περιοχή του θώρακα.
• Ανευρύσματα κοιλιακής αορτής, κατά μήκος δηλαδή του σημείου της αορτής το οποίο διέρχεται από την κοιλιά.
• Ανευρύσματα θωρακικής και κοιλιακής αορτής (θωρακοκοιλιακά ανευρύσματα), κατά το οποίο το ανεύρυσμα εκτείνεται από τον θώρακα έως την κοιλιά και ο κίνδυνος ρήξης της αορτής ή εμφάνισης διαχωρισμού είναι εξαιρετικά αυξημένος.
• Παρανεφρικά ανευρύσματα, τα οποία συμβαίνουν σε σπάνιες περιπτώσεις όταν το ανεύρυσμα καταλάβει τις νεφρικές αρτηρίες.

 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΙΚΟ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ;

Η απουσία συμπτωμάτων δυσκολεύει κατά πολύ το να αντιληφθεί ο ασθενής την ύπαρξη του ανευρύσματος, καθώς αυτό μεγαλώνει και καθώς μεγαλώνει ενδέχεται κάποια ή και όλα τα στρώματα του τοιχώματος της αορτής να σκιστούν. Ως διαχωριστικό ανεύρυσμα ορίζεται αυτή ακριβώς η κατάσταση, η οποία κάνει αισθητή την εμφάνισή της με ξαφνικό και οξύ πόνο στη ράχη και τον θώρακα και πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα.

Ο ασθενής που έχει υπόψη τους παράγοντες κινδύνου πρόκλησης ανευρύσματος, οι οποίοι θα αναφερθούν πιο κάτω, ακολουθεί τις υποδείξεις του καρδιοχειρουργού του, που γνωρίζει το ιατρικό ιστορικό του, μπορεί να διερευνήσει την πιθανότητα ύπαρξης αορτικού ανευρύσματος μέσω μιας αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας θώρακα.
 

ΑΙΤΙΑ

Το ανεύρυσμα, η διάταση της αορτής δηλαδή, είναι πιο συνηθισμένο στους άνδρες και το βασικότερο από τα αίτια πρόκλησής του είναι η υψηλή πίεση στα τοιχώματα της αορτής (υπέρταση). Άλλοι παράγοντες που ενδεχομένως συμβάλλουν στην εμφάνισή του είναι οι εξής:

• Το κάπνισμα
• Η δίπτυχη αορτική βαλβίδα (συχνή παραλλαγή ανατομίας της αορτικής βαλβίδας)
• Τα διάφορα γενετικά σύνδρομα, όπως Marfan, Loeys-Dietz και Ehlers-Danlos
• Η χοληστερίνη
• Η αυξημένη ηλικία
• Η αθηροσκλήρυνση
• Το οικογενειακό ιστορικό ανευρυσμάτων

 

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Το ανεύρυσμα, κατά κανόνα, δεν φέρνει στον ασθενή συμπτώματα, μέχρι τη στιγμή που θα παρουσιαστούν ορισμένες καταστάσεις. Στις καταστάσεις αυτές περιλαμβάνεται το να σπάσει (ραγέν ανεύρυσμα) ή να σκιστεί η αορτή (αορτικός διαχωρισμός). Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ασθενής θα αισθανθεί έντονο πόνο στον θώρακα που πάει και πίσω στην πλάτη. Επιπλέον, ο ασθενής μπορεί να αισθανθεί ζαλάδα, να λιποθυμήσει και να παρουσιάζει δυσκολία στην αναπνοή. Όταν προκύψει κάτι από τα παραπάνω, είναι σημαντικό για τον ασθενή να απευθυνθεί άμεσα στον γιατρό του προκειμένου εκείνος να προγραμματίσει μια υπερ-επείγουσα επέμβαση για να αποκατασταθεί η αορτή.
 

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Η διάγνωση ενός ανευρύσματος, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, προκύπτει εντελώς τυχαία, συνήθως κατά τη διάρκεια εξετάσεων στις οποίες υποβάλλεται ο ασθενής με άλλες αφορμές. Ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό είναι το γεγονός ότι τα ανευρύσματα είναι μια κατάσταση που δεν δίνει συμπτώματα. Η διάγνωση για τα ανευρύσματα αορτής, εφόσον ο γιατρός θεωρήσει πως υπάρχει ένδειξη ύπαρξής τους, ξεκινά με ένα απλό Triplex καρδιάς ή αξονική θώρακος.
 

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η ιδανική θεραπεία για κάθε ασθενή αποφασίζεται από τον καρδιοχειρουργό με βάση, κατ’ αρχάς, το μέγεθος του ανευρύσματος και το κατά πόσο αυτό αυξάνει ή όχι γρήγορα. Η μορφολογία του ανευρύσματος, λοιπές παθήσεις που ενδεχομένως έχει ο ασθενής, η ηλικία του και η συνολική του κατάσταση θα καθορίσουν αν τελικά το “κλασικό” ανοιχτό χειρουργείο αποτελεί την κατάλληλη θεραπεία ή αν η ενδαγγειακή αντικατάσταση είναι προτιμότερη.
 

ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Η επέμβαση για τα ανευρύσματα εξαρτάται από το σημείο του ανευρύσματος (αορτική ρίζα, ανιούσα αορτή, αορτικό τόξο, κατιούσα θωρακική αορτή, κοιλιακή αορτή). Επίσης, συχνά συνυπάρχει δυσλειτουργία της αορτικής βαλβίδας και πρέπει να αξιολογηθεί το αν θα χρειαστεί και αυτή επιδιόρθωση ή αντικατάσταση. Αναλόγως την περίπτωση, μπορεί να χρειαστούν οι επεμβάσεις David, Yacoub, Bentall ή bio-Bentall (με βιολογική βαλβίδα) για την αορτική ρίζα. Στα ανευρύσματα γενικά θα αφαιρεθεί το προβληματικό κομμάτι της αορτής και θα αντικατασταθεί με ένα τεχνητό μόσχευμα. Οι επεμβάσεις αυτές, ανάλογα με το προβληματικό σημείο, μπορούν να γίνουν είτε με ανοιχτή επέμβαση είτε χωρίς τομή με καθετήρα, όπως γίνεται μια απλή στεφανιογραφία δηλαδή, από το πόδι με τοποθέτηση στεντ (stent). Η μέθοδος με stent λέγεται TEVAR (thoracic endovascular aneurysm repair) και έχει ως πολύ βασικό πλεονέκτημα το γεγονός ότι επιτρέπει στον ασθενή να έχει μια πολύ γρήγορη ανάρρωση και χωρίς καμία τομή.
 

ΑΝΟΙΧΤΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Το “κλασικό” ανοιχτό χειρουργείο πραγματοποιείται με γενική αναισθησία, γίνεται εκτομή του ανευρύσματος και η αποκατάσταση γίνεται μέσω της χρήσης συνθετικού μοσχεύματος. Μετά την επέμβαση, απαιτείται νοσηλεία του ασθενή στη ΜΕΘ και για την ανάρρωσή του θα χρειαστεί κάποιος χρόνος.

ΕΝΔΑΓΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Η ενδαγγειακή αποκατάσταση μπορεί να πραγματοποιηθεί και με τοπική αναισθησία, οπότε πρόκειται για μια θεραπευτική λύση που θα επιβαρύνει πολύ λίγο τον ασθενή και ειδικά κάποιον με σοβαρές συνοδές παθήσεις. Γίνεται με καθετήρες από την αρτηρία στα πόδια και πρόκειται για μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδο αντιμετώπισης αορτικών ανευρυσμάτων, η οποία διαρκεί το πολύ 2 ώρες, στην πλειονότητα των περιπτώσεων.

ΑΝΑΡΡΩΣΗ

Η ανάρρωση ενός ασθενή ο οποίος έχει υποβληθεί σε επέμβαση λόγω ανευρύσματος της αορτής αναμένεται να συμβεί άμεσα. Μετά την επέμβαση απαιτείται σύντομη παραμονή στη ΜΕΘ και, στη συνέχεια, γίνεται η μεταφορά του στον όροφο. Σε 24 με 48 ώρες το πολύ ο ασθενής, κατά κανόνα, παίρνει εξιτήριο και μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του και χωρίς να πρέπει να επιστρέψει για αφαίρεση των ραμμάτων, καθώς είναι πλήρως απορροφήσιμα από τον οργανισμό.

Σε 4-6 εβδομάδες μετά την επέμβαση πραγματοποιείται αξονική τομογραφία ή υπέρηχος αορτής και μετά από αυτό ο ασθενής θα πρέπει να έχει στο πρόγραμμά του την παρακολούθηση του μοσχεύματος μια φορά τον χρόνο. Η ανάρρωση του ασθενή, με την καθοδήγηση της έμπειρης χειρουργικής ομάδας, αναμένεται να γίνει όσο το δυνατόν πιο ομαλά.

Ο Δρ. Παττακός χρησιμοποιεί τις καινοτόμες τεχνικές του καθηγητή Joseph Coselli με τον οποίο ειδικεύθηκε στο Χιούστον, Τέξας στις Η.Π.Α. Ο καθηγητής Coselli έχει πραγματοποιήσει τις περισσότερες επεμβάσεις ανευρυσμάτων στην ιστορία της καρδιοχειρουργικής, πολλές από τις οποίες εφηύρε ο ίδιος. Αυτές οι τεχνικές μειώνουν τον κίνδυνο μελλοντικού προβλήματος για τον ασθενή και, επίσης, τονίζουν την γρήγορη ανάρρωση με μεθόδους που τακτικά χρησιμοποιούν καθετήρα από το πόδι, χωρίς καμία ανοιχτή τομή.

Σημειώνεται πως ο Δρ. Παττακός, ως Αν. Διευθυντής του Τμήματος Διαδερμικών Βαλβίδων του Νοσοκομείου «ΥΓΕΙΑ», έχει πρόσβαση στο καινοτόμο Υβριδικό Χειρουργείο του. Πρόκειται για ένα χειρουργείο υψηλής τεχνολογίας το οποίο επιτρέπει στην καρδιοχειρουργική ομάδα την πραγματοποίηση όλων των επεμβάσεων καρδιάς. Βασικό χαρακτηριστικό του Υβριδικού Χειρουργείο είναι ο συνδυασμός των δυνατοτήτων ενός αιμοδυναμικού εργαστηρίου με αυτές που παρέχει μια “κλασική” χειρουργική αίθουσα. Το αποτέλεσμα του συνδυασμού αυτού είναι να επωφελείται στο έπακρο τόσο ο ασθενής όσο και χειρουργική ομάδα που τον έχει αναλάβει.

Επικοινωνήστε με τον καρδιοχειρουργό Δρ. Παττακό μέσω τηλεφώνου ή συμπληρώνοντας τη φόρμα επικοινωνίας. Ενημερωθείτε σχετικά με ό,τι χρειάζεται να γνωρίζετε για τα ανευρύσματα θωρακικής και κεντρικής αορτής και κλείστε το ραντεβού σας για να συζητήσετε από κοντά σχετικά με το εξατομικευμένο πλάνο θεραπείας που συστήνεται για τη δική σας περίπτωση.